Vaccinaties voor kinderen en jongeren
Alle kinderen hebben het recht om gezond en veilig op te groeien. Vaccinaties voor kinderen en jongeren zijn daarom belangrijk. De vaccinaties van het Rijksvaccinatieprogramma beschermen kinderen tegen ernstige ziektes, zoals kinkhoest en polio. De prikken worden gratis gegeven bij de Jeugdgezondheidszorg van GGD regio Utrecht. Dat gebeurt op het consultatiebureau of tijdens een vaccinatie-sessie bij jou in de buurt.
Vaccinaties en de afspraak
Vaccinatie van kinderen en jongeren gebeurt op verschillende leeftijden. Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) stuurt informatie hierover naar ouders via de post. De prikken en de leeftijden waarop ze gegeven worden staan in dit schema op Rijksvaccinatieprogramma.nl.
Een afspraak maken
Je krijgt een uitnodiging voor de prikken. Baby’s en peuters krijgen de vaccinaties op het consultatiebureau. Schoolkinderen worden geprikt tijdens een vaccinatie-sessie bij jou in de buurt.
Neem het volgende mee naar het consultatiebureau of een vaccinatie-sessie:
- De oproepkaarten van het RIVM;
- Het vaccinatiebewijs van het RIVM: dit is het stempelboekje waarin de prikken opgeschreven worden.
Benieuwd hoe een vaccinatie-sessie werkt? Bekijk de video
Je kind wordt tijdens afspraken op het consultatiebureau van GGD regio Utrecht gevaccineerd.
In de eerste vier jaar van jouw kind krijg je uitnodigingen voor onderstaande vaccinaties:
| Leeftijd | Inenting 1 | Inenting 2 |
| 6-9 weken | Rota (druppelvaccin) | |
| 3 maanden | DKTP-Hib-HepB | Pneu |
| 5 maanden | DKTP-Hib-HepB | Pneu |
| 11 maanden | DKTP-Hib-HepB | Pneu |
| 14 maanden | BMR | MenACWY |
| 4 jaar | DKTP |
NB: Soms is een extra DKTP-Hib-HepB-prik op de leeftijd van 2 maanden nodig. Dat is nodig als de moeder niet gevaccineerd is tegen kinkhoest in de zwangerschap en in bijzondere situaties. De jeugdarts bespreekt dit met je.
Betekenis afkortingen:
- Rota – Rotavirus
- D – Difterie
- K – Kinkhoest
- T – Tetanus
- P – Polio
- Hib – Haemophilius influenzae type b
- HepB – Hepatitis B
- Pneu – Pneumokokken
- B – Bof
- M – Mazelen
- R – Rode hond
- MenACWY – Meningokokken ACWY
DTP-en BMR–vaccinatie voor 9-jarigen
In het jaar dat je kind 9 wordt, ontvang je als ouder/verzorger automatisch vanuit het RIVM een uitnodiging voor de DTP- en BMR-vaccinatie voor je kind. De DTP-vaccinatie is tegen difterie, tetanus en polio. De BRM-vaccinnatie beschermt tegen bof, mazelen en rodehond.
Voor het jaar 2024 gaat het om kinderen met geboortejaar 2015 die een uitnodiging ontvangen voor de DTP- en BMR-vaccinatie.
Wanneer vinden de vaccinaties plaats?
De vaccinatiedagen worden verspreid over het jaar ingepland, meestal op een woensdagmiddag. De vaccinatiedagen worden in groepsverband gepland op een locatie in of dicht bij jouw woonplaats. In elke gemeente zal in ieder geval een vaccinatieronde plaatsvinden, soms zijn dit meerdere woensdagen achter elkaar.
In de brief van het RIVM lees je waar en wanneer je wordt uitgenodigd. Je hoeft dus zelf geen afspraak te maken voor de vaccinatie. Kun je echt niet komen op de tijd of datum die vermeld staat in de brief van het RIVM? Bel dan naar de GGD voor een nieuwe afspraak: 033-460 00 46. We zijn bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 08:00 – 17:00 uur.
Wat neem je mee naar de afspraak
- De uitnodiging met daarin de oproepkaart(en) van het RIVM.
- Het vaccinatiebewijs (dit is het stempelboekje waarin de vaccinaties worden genoteerd. Zit vaak in het Groeiboekje).
- De bijlage in de uitnodiging met daarin het toestemmingsformulier en de gezondheidsverklaring. Graag vooraf invullen.
We geven een vaccinatie in de bovenarm. Daarom is het fijn om makkelijke kleding te dragen. Kinderen onder de 12 jaar vaccineren we alleen als er een ouder/verzorger of volwassen begeleider bij is.
Lees meer over de DTP- en BMR-vaccinatie en de ziektes waartegen de vaccinaties beschermen: Vaccinaties tegen infectieziekten | Rijksvaccinatieprogramma.nl.
HPV is een virus: het humaan papillomavirus. Van dat virus merk je meestal niks, maar het is wel heel besmettelijk. Als je HPV hebt, kun je gemakkelijk, zonder dat je het weet, iemand anders besmetten.
Ieder jaar krijgen naar schatting 1.100 vrouwen en 400 mannen kanker door HPV. De HPV-prik beschermt je tegen verschillende soorten kanker. Namelijk baarmoederhalskanker, kanker aan mond- en keelholte, de vagina, schaamlippen, de anus en de penis.
Als je je laat vaccineren, bescherm je jezelf én anderen tegen HPV. Het is geen 100% bescherming, maar je hebt hierdoor een veel kleinere kans op kanker door HPV.
Uitnodiging voor vaccinatie tegen HPV voor 10-jarigen
Kinderen die dit jaar 10 worden (geboren in 2014) ontvangen automatisch een uitnodiging per brief. De HPV-prik maakt deel uit van het vaccinatieschema van het Rijksvaccinatieprogramma.
Ben je van geboortejaar 2013 t/m 2004 en heb je een vaccinatie gemist, kijk dan op deze pagina onder het kopje: ‘Ik heb nog geen HPV-prik gehad’ of ‘Ik heb 1 HPV-prik gehad, en moet nog 1 prik’.
Wanneer vinden de vaccinaties plaats?
De eerste vaccinatieronde voor de HPV-vaccinatie vindt plaats van 18 maart tot en met 17 april 2024. Eind februari/begin maart verstuurt het RIVM de uitnodigingen.
De tweede vaccinatieronde zal plaatsvinden in september/oktober 2024.
In de brief van het RIVM lees je waar en wanneer je wordt uitgenodigd. Je hoeft dus zelf geen afspraak te maken voor de vaccinatie. Kun je echt niet komen op de tijd of datum die vermeld staat in de brief van het RIVM? Bel dan naar de GGD voor een nieuwe afspraak: 030- 694 00 30. We zijn bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 08.30-17.00 uur.
Jongeren die in de stad Utrecht, Leidsche Rijn, Vleuten en de Meern wonen, behoren tot de gemeente Utrecht. De gemeente Utrecht heeft een aparte afdeling Jeugdgezondheidszorg (JGZ). Jongeren uit de gemeente Utrecht kunnen voor vragen en afspraken bellen met de eigen JGZ (030-2863300).
Wat neem je mee naar de afspraak?
- Je identiteitsbewijs of paspoort.
- De uitnodigingsbrief en vaccinatiekaart + het vaccinatiebewijs.
- Het toestemmingsformulier en de gezondheidsverklaring. Deze vind je als bijlage bij de uitnodiging.
We geven een prik in de bovenarm. Daarom is het fijn om makkelijke kleding te dragen.
Kinderen onder de 12 jaar vaccineren we alleen als er een ouder/verzorger of volwassen begeleider bij is.
Meer informatie over HPV en de vaccinatie
Wil je meer lezen over HPV of de vaccinatie? Lees dan verder op de website van het RIVM: HPV-vaccinatie voor jongeren.
Meningokokkenziekte is een ernstige ziekte die je krijgt van een bacterie, de meningokok. Van deze bacterie bestaan meerdere typen. De bekendste typen zijn A, B, C, W en Y. In het jaar dat je 14 wordt, krijg je een vaccinatie aangeboden tegen meningokokkenziekte. Met deze prik kun je zelf niet meer ziek worden én kun je anderen niet meer besmetten.
Wat is meningokokkenziekte?
Meestal word je niet ziek van de meningokokbacterie. Heel soms komt de bacterie wel verder in je lichaam. Je kan dan hersenvliesontsteking of bloedvergiftiging krijgen. Dat zijn ernstige ziekten. Soms worden mensen zo ziek door de bacterie dat ze doodgaan.
Hoe kom je aan meningokokkenziekte?
De meningokokbacterie verspreidt zich via de lucht. De bacterie kan zo in je keel of neus terechtkomen. Door hoesten, niezen en zoenen kun je besmet worden met de bacterie. Op plekken waar mensen dicht bij elkaar zitten, kun je elkaar dus gemakkelijk besmetten. Als je ziek wordt, is dat meestal een paar dagen na de besmetting.
Goed beschermd met de prik
In het jaar dat je 14 wordt, krijg je een vaccinatie tegen meningokokkenziekte aangeboden. De prik die je krijgt, werkt tegen een aantal meningokokbacteriën: A, C, W en Y. Met deze prik kun je zelf niet meer ziek worden én kun je anderen niet meer besmetten.
Door de prik ben je 10 jaar beschermd.
Het vaccin dat je krijgt, wordt over de hele wereld al vele jaren gebruikt. Daardoor weten we dat het veilig is.
Waarom vaccineren als je 14 jaar bent?
Uit onderzoek blijkt dat je vanaf 14 jaar meer kans loopt om de meningokok in je keel of neus te hebben. Ook verspreiden jongeren van 14 tot 20 jaar de bacterie gemakkelijk. Daarom krijgen alle jongeren van 14 jaar de prik aangeboden.
Wanneer krijg je de uitnodiging voor de vaccinatie?
Jongeren die dit jaar 14 worden (geboortejaar 2014) ontvangen automatisch een uitnodiging per brief via het RIVM.
Het rota-virus veroorzaakt een ontsteking aan de maag en darmen. Klachten van het rota-virus zijn: braken, diarree en koorts. Dit kan soms leiden tot ernstige uitdroging, waardoor een kind opgenomen moet worden in het ziekenhuis.
Het rota-virus komt veel voor; bijna alle kinderen onder de leeftijd van 5 jaar hebben één of meerdere keren het rotavirus gehad. Vooral kinderen tot de leeftijd van 2 jaar zijn kwetsbaar. Voordat de vaccinatie werd ingevoerd, werden er in Nederland elk jaar 3.500 kinderen opgenomen in het ziekenhuis en overleden er 5-7 kinderen per jaar.
Symptomen van het rota-virus:
- Overgeven
- Diarree
- Koorts
- Misselijkheid
- Buikpijn en buikkramp
Hoe raak je besmet met het rota-virus?
Het rota-virus is heel besmettelijk. Het zit in de ontlasting van besmette mensen. Na wc-bezoek kan het op de wc-bril, kraan of deurklink terecht komen. Zo komt het op je handen, en kun je iemand besmetten.
Het vaccin tegen het rota-virus heet Rotarix. Dit is een drink-vaccin. Dat betekent dat je kind geen prik hoeft. Het vaccin zit als een vloeistof in een kleine tube. De vloeistof (ongeveer 30 druppels) wordt in de mond van je kind gedruppeld. De druppels smaken licht zoet.
Je kind krijgt het vaccin 2 keer. Er zit een maand tussen de 2 vaccins. Het eerste vaccin krijgt je kind als het een leeftijd heeft tussen de 6 en 9 weken. De tweede valt rond de 3 maanden.
Je kind krijgt het rota-vaccin op het consultatiebureu van een arts of verpleegkundige. Die weten precies hoe het moet. Zo krijgt je kind de beste bescherming tegen het rota-virus. Je mag het drink-vaccin niet zelf toedienen.
Vanaf 1 januari 2024 hoort het rota-vaccin bij het Rijksvaccinatieprogramma van het RIVM. Kinderen die geboren worden na 1 januari 2024 krijgen een uitnodiging voor een gratis vaccin bij een consultatiebureau. Kinderen geboren vóór 1 januari 2024 krijgen geen uitnodiging.
Is je kind geboren vóór 1 januari 2024? Dan kun je het vaccin op eigen kosten halen via je huisarts. Dan kun je overleggen met de huisarts of hij/ zij het vaccin kan geven. De rotavaccinatie is dan op eigen kosten.
Vaccinatie-afspraak wijzigen (algemeen)
Lukt het echt niet om te komen op de tijd en datum die vermeld staan in de brief van het RIVM? Bel dan naar GGDrU voor een nieuwe afspraak: 033-460 00 46 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 08.00-17.00 uur).
Vaccinatie inhalen
Heeft je kind een vaccinatie gemist of wil je weten of je kind een vaccinatie heeft gemist? Bel dan naar GGD regio Utrecht: 033-460 00 46 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 08.00-17.00 uur).
Informatie delen met het RIVM
Het RIVM regelt het Rijksvaccinatieprogramma in Nederland. Het RIVM stuurt informatie via de post naar ouders en jongeren. Daarnaast houdt het RIVM bij of een kind zijn prikken op tijd heeft gekregen en of het Rijksvaccinatieprogramma goed werkt.
De Jeugdgezondheidszorg noteert in het dossier van het kind welke prik gegeven is. Als je toestemming geeft, sturen wij deze informatie door naar het RIVM. Het gaat om de volgende informatie: vaccinatie, naam, adres, woonplaats, geboortedatum, geslacht en BSN. Deze informatie wordt gebruikt door het RIVM. Het RIVM controleert dan of een kind de prikken op tijd gekregen heeft. Als een kind prikken mist, stuurt het RIVM een extra herinneringsoproep. Ook kan het RIVM een vaccinatiebewijs printen, als ouders het eigen vaccinatiebewijs kwijt zijn. Meer redenen vind je op de website van het RIVM.
Als er geen toestemming is, worden er geen persoonsgegevens naar het RIVM doorgestuurd. De toestemming kan ook altijd weer aangepast worden, als ouders of jongeren dat willen.
Aan wie moet toestemming worden gevraagd?
- Kind tot de leeftijd van 12 jaar: ouders geven wel of geen toestemming.
- Kind tussen 12 en 16 jaar: ouders en kind beslissen samen of ze wel of geen toestemming geven.
- Jongere vanaf 16 jaar: de jongere geeft wel of geen toestemming.
